Standardy ochrony małoletnich

Szczególne środki ochrony przeciwdziałające zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym oraz szczególne środki ochrony małoletnich

obowiązujące  w Strefie Kreatywnego Rozwoju Małego Człowieka „Nasza bajka”

w Bezrzeczu, ul. Aloesowa 17 

 

Wstęp

Harmonijny rozwój w poczuciu bezpieczeństwa i akceptacji to priorytet wszelkich działań podejmowanych na rzecz dzieci w naszych placówkach. Traktujemy wychowanków z szacunkiem uwzględniając ich potrzeby i możliwości. Szczególną uważnością otaczamy dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych oraz niepełnosprawne.  Działamy  w ramach obowiązującego prawa, zatem niniejszy dokument określa zbiór zasad, procedur i wytycznych mających na celu zapobieganie krzywdzeniu dzieci oraz odpowiedniej reakcji w przypadku zaistnienia takiej sytuacji.

Niniejsze standardy są promowane wśród personelu, opiekunów dzieci oraz naszych wychowanków. 

  • 1.

Zakres środków ochrony 

Zakres środków ochrony obejmuje:

  • obowiązki placówki w zakresie działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich, lub z opieką nad nimi oraz pracowników placówki i innych osób dopuszczonych do takiej działalności, o których mowa w art. 21 ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich [Dz.U. 2024.560. t.j. z dnia 2024.04.12];
  • standardy ochrony małoletnich, w tym:
  1. zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnim a personelem placówki, w tym zachowania niedozwolone wobec małoletnich;
  2. zasady i procedurę podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego;
  3. procedury i osoby odpowiedzialne za: składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego, zawiadamianie sądu opiekuńczego oraz wszczynanie procedury „Niebieskiej karty”;
  4. zasady przeglądu i aktualizacji standardów;
  5. zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie personelu placówki do stosowania standardów, zasady przygotowywania tego personelu do ich stosowania oraz sposób dokumentowania tej czynności;
  6. zasady i sposób udostępniania rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktycznym oraz małoletnim standardów do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania;
  7. osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia;
  8. sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego;
  9. wymogi dotyczące bezpiecznych relacji pomiędzy małoletnimi, a w szczególności zachowania niedozwolone;
  10. zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet;
  11. procedury ochrony dzieci przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci Internet oraz utrwalonymi w innej formie;
  12. zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia;
  13. zasady ochrony danych osobowych i wizerunku dziecka;
  14. zasady zapewniania pracownikom podstawowej wiedzy na temat ochrony małoletnich przed krzywdzeniem, edukacji małoletnich w tym zakresie oraz udzielania pomocy dzieciom w sytuacjach zagrożenia.
  • 2.

Słowniczek

Użyte w niniejszym dokumencie określenia oznaczają:

  1. dziecko/małoletni – każda osoba poniżej 18. roku życia;
  2. krzywdzenie dziecka – jakakolwiek przemoc fizyczna, w tym w szczególności: fizyczna, psychiczna, ekonomiczna na szkodę dziecka, wykorzystanie seksualne dziecka oraz zaniedbanie polegające na braku odpowiedniej opieki, troski, wsparcia;
  3. pracownik placówki – osoba zatrudniona w placówce bez względu na stanowisko i formę zatrudnienia, a także praktykant, stażysta, wolontariusz, terapeuta, rytmik lub inna osoba, która z racji pełnionej funkcji lub zadań ma kontakt z dziećmi w placówce;
  4. przedstawiciel dziecka – osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny, a także osoby upoważnione pisemnie przez rodziców/prawnych opiekunów do sprawowania opieki nad dzieckiem;
  5. dyrektor – osoba powołana na stanowisko dyrektora lub zastępcy dyrektora przez organ prowadzący placówkę;
  6. placówka – Strefa Kreatywnego Rozwoju Małego Człowieka „Nasza bajka” w Bezrzeczu;
  7. zgoda rodzica dziecka deklaracja wyrażona pisemnie lub ustnie przez co najmniej jednego z rodziców dziecka.   W przypadku braku porozumienia rodziców zastępczą zgodę należy uzyskać poprzez sąd;
  8. dane osobowe dziecka – wszelkie informacje umożliwiające identyfikację dziecka;
  9. zespół interwencyjny – zespół grupa osób powołanych przez dyrektora placówki odpowiedzialna za szybką i skuteczną reakcję w przypadku podejrzenia lub stwierdzenia krzywdzenia dziecka mającą na celu udzielenie dziecku pomocy;
  10. rejestr – Rejestr Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym;
  11. KRK – Krajowy Rejestr Karny;
  12. uszczerbek na zdrowiu to między innymi spowodowanie choroby lub uszkodzenia ciała w szczególności złamania, zasinienia, wybicia zęba, zniekształcenia, pozbawienia wzroku, słuchu, poparzenia. 

Szczególne środki ochrony przeciwdziałające zagrożeniom przestępczością 

  • 3.
  1. Zatrudnianie nowych pracowników placówki odbywa się zgodnie z zasadami bezpiecznej rekrutacji wynikających stanowiącymi Załącznik nr 1 do niniejszych Standardów.
  2. Obowiązkiem pracownika placówki jest:
  3. znajomość i stosowanie ustalonych zasad bezpiecznych relacji pracownik placówki – dziecko oraz dziecko – dziecko  stanowiących  Załącznik nr 2 do niniejszych Standardów,
  4. posiadanie wiedzy na temat czynników ryzyka i symptomów krzywdzenia dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych i dzieci niepełnosprawnych, i uważność na nie w ramach wykonywanych obowiązków (przykładowe czynniki ryzyka zawiera Załącznik nr 3 do niniejszych Standardów, przykładowe symptomy krzywdzenia dzieci zawiera Załącznik nr 4 do niniejszych Standardów.
  5. monitorowanie sytuacji i dobrostanu dziecka. 

Zasady reagowania na przypadki podejrzenia, że małoletni doświadcza krzywdzenia 

  • 4.

Pracownik placówki ma obowiązek podjęcia działań zgodnie z zasadami określonymi w:

  1. Załączniku nr 5 do niniejszych Standardów w przypadku podejrzenia lub stwierdzenia faktu krzywdzenia małoletniego przez pracownika placówki,
  2. Załączniku nr 6 do niniejszych Standardów w przypadku podejrzenia lub stwierdzenia faktu krzywdzenia małoletniego przez opiekunów,
  3. Załączniku nr 7 do niniejszych Standardów w przypadku podejrzenia lub stwierdzenia faktu krzywdzenia małoletniego przez innego wychowanka placówki.
  • 5.
  1. W przypadku stwierdzenia krzywdy, która doprowadziła małoletniego do uszczerbku na zdrowiu a także podejrzenia lub stwierdzenia przemocy fizycznej lub psychicznej o dużym nasileniu lub wykorzystania seksualnego placówka jako instytucja ma obowiązek dokonania zgłoszenia do odpowiedniej instytucji (prokuratury, policji lub sądu rodzinnego, ośrodka pomocy społecznej, zespołu interdyscyplinarnego – procedura „Niebieskiej Karty” – w zależności od zdiagnozowanego typu krzywdzenia i skorelowanej z nim interwencji).
  2. Pracownicy placówki:
  3. uczestniczą w realizacji procedury „Niebieskiej Karty”, w tym uprawnieni są do samodzielnego jej wszczynania lub
  4. zawiadamiają przedstawicieli innych służb o konieczności rozpoczęcia procedury, chyba że w ich szeregach pracują przedstawiciele służb uprawnionych – np. ochrony zdrowia. W przeciwnym razie służbą odpowiednią do zawiadomienia o konieczności wszczęcia procedury będzie Ośrodek Pomocy Społecznej.
  5. Po poinformowaniu opiekunów dziecka o obowiązku określonym w punkcie 1 dyrektor placówki składa:
  6. zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa do prokuratury/policji lub
  7. wniosek o wgląd w sytuację rodziny do sądu rejonowego, wydziału rodzinnego i nieletnich, ośrodka pomocy społecznej lub
  8. przesyła formularz „Niebieska Karta – A” do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego.
  9. Dalszy tok postępowania leży w kompetencjach instytucji wskazanych w punkcie 3.
  • 6.

Wszyscy pracownicy placówki, którzy w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych podjęli podejrzenie lub informację o krzywdzeniu dziecka lub informacje z tym związane, są zobowiązani do traktowania tychże informacji jako tajemnicę służbową.

Natomiast informacja ta powinna być  rzetelnie przekazywana uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych. 

Zasady ochrony danych osobowych i wizerunku dziecka 

  • 7.
  1. Placówka, uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę danych osobowych i wizerunku dziecka.
  2. Szczegółowe wytyczne dotyczące zasad ochrony danych osobowych i wizerunku dziecka stanowią Załącznik nr 8 do niniejszych Standardów. 
  • 8.
  1. Pracownikowi placówki nie wolno:
  2. umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) bez pisemnej zgody opiekuna dziecka,
  3. przekazywać przedstawicielowi mediów danych kontaktowych do opiekuna dziecka – bez wiedzy i zgody tegoż opiekuna.
  4. W celu uzyskania zgody, o której mowa w punkcie 1a, pracownik placówki może skontaktować się z opiekunem dziecka, by uzyskać zgodę na nieodpłatne wykorzystanie zarejestrowanego wizerunku dziecka i określić, w jakim kontekście będzie wykorzystywany. Niniejsza zgoda obejmuje wszelkie formy publikacji, w szczególności plakaty reklamowe, ulotki, drukowane materiały promocyjne, reklamę w gazetach, czasopismach, Internecie. 
  • 9.

Upublicznienie przez placówkę wizerunku dziecka, utrwalonego w jakiejkolwiek formie (fotografia, nagranie audio-wideo) możliwe jest wyłącznie w przypadkach określonych w umowie cywilno – prawnej zawartej między placówką, a opiekunami dziecka.

Zasady bezpiecznego korzystania z Internetu, platform i mediów społecznościowych 

  • 10.
    1. Infrastruktura sieciowa placówki umożliwia dostęp do Internetu wyłącznie pracownikom.
    2. Dostęp do sieci internetowej jest zabezpieczona hasłem dostępu.
    3. Dyrektor zabezpiecza sieć internetową placówki przed niebezpiecznymi treściami, poprzez   

         instalację i aktualizację odpowiedniego, nowoczesnego oprogramowania.

  • 11.

Pracownicy placówki wykorzystują treści zawarte w Internecie wyłącznie w celu przeprowadzania dedykowanych zajęć dydaktyczno – wychowawczych i mają wówczas obowiązek:

  1. dokładnej analizy i ścisłego dozoru nad wykorzystywanymi materiałami,
  2. wyeliminowania wszelkich treści, które mogą stanowić zagrożenie dla prawidłowego rozwoju dziecka.
  3. informowania dzieci o zasadach bezpiecznego korzystania z Internetu.
  • 12.
    1. Dzieci uczęszczające do placówki nie mają dostępu do Internetu.
    2. W placówce obowiązuje zakaz posiadania przez dzieci urządzeń mobilnych.
  • 13.
  1. W przypadku podejrzenia lub stwierdzenia faktu, że dziecko miało styczność z niebezpiecznymi treściami w Internecie, dyrektor aranżuje dla dziecka rozmowę z psychologiem lub pedagogiem.
  2. Jeżeli w wyniku przeprowadzonej rozmowy psycholog/pedagog uzyska informacje, że dziecko jest krzywdzone poprzez udostępnianie mu treści niedozwolonych, przemocowych, pornograficznych podejmuje działania opisane w procedurze interwencji.

Monitoring stosowania standardów ochrony małoletnich przed krzywdzeniem 

  • 14.
  1. Dyrektor lub osoba przez niego wyznaczona jest odpowiedzialny za:
  2. realizację i propagowanie w placówce Standardów.
  3. monitorowanie realizacji Standardów,
  4. reagowanie na sygnały naruszenia Standardów,
  5. weryfikację przyjętych standardów (przynajmniej raz na dwa lata) ze szczególnym uwzględnieniem analizy zaistniałych sytuacji związanych z wystąpieniem zagrożenia bezpieczeństwa dzieci i wprowadzanie zmian w Standardach,
  6. gromadzenie i przechowywanie dokumentacji oraz prowadzenie rejestru zgłoszeń.
  7. Pracownicy placówki mają prawo zgłaszania dyrektorowi proponowanych zmian w obowiązujących Standardach, a także wskazywania naruszenia tychże.

Przepisy końcowe 

  • 15.
  1. Niniejszy dokument wchodzi w życie z dniem 14 sierpnia 2024r.
  2. Publikacja niniejszego dokumentu następuje w formie:
  3. wywieszenia w placówce w miejscu ogólnodostępnym;
  4. umieszczenia na stronie internetowej placówki pod adresem naszabajka.pl
  5. Dzieci zapoznawane są z powyższą problematyką poprzez systematyczne działania edukacyjno – wychowawcze prowadzone przez nauczycieli oraz poprzez wywieszenie w widocznych miejscach w skróconej formie dostosowanej do stopnia rozwoju dzieci.
  6. Integralną część dokumentu stanowią załączniki według poniższego wykazu:

Załącznik nr 1    – Zasady bezpiecznej rekrutacji pracowników placówki.

Załącznik nr 2    – Zasady bezpiecznych relacji pracownik placówki  – dziecko oraz dziecko – dziecko.

Załącznik nr 3    – Przykładowe czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci ze szczególnym uwzględnieniem       dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych i dzieci niepełnosprawnych.

Załącznik nr 4    – Przykładowe symptomy krzywdzenia dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych i dzieci niepełnosprawnych.

Załącznik nr 5    – Zasady interwencji w przypadku podejrzenia lub stwierdzenia faktu krzywdzenia małoletniego przez pracownika placówki. 

Załącznik nr 6    –  Zasady interwencji w przypadku podejrzenia lub stwierdzenia faktu krzywdzenia małoletniego przez opiekunów,

Załącznik nr 7    – Zasady interwencji w przypadku podejrzenia lub stwierdzenia faktu krzywdzenia małoletniego przez innego wychowanka placówki.

Załącznik nr 8    – Wytyczne dotyczące zasad ochrony danych osobowych i wizerunku dziecka.

Załącznik nr 9   –  Wzór karty interwencji.

 

Opracowała:

mgr Małgorzata Błaszkiewicz

Szczególne środki ochrony małoletnich – wraz z załącznikami.